Systemu oznakowania regałów magazynowych to zagadnienie wielowątkowe. Z jednej strony wydajność operacji logistycznych, redukcja ilości błędów popełnianych przez personel oraz możliwość integracji z rozwiązaniami informatycznymi typu WMS. Z drugiej bezpieczeństwo ludzi i towarów w operacjach, w których wózki widłowe manipulują bardzo ciężkim ładunkami na dużej wysokości.
Dlatego dziś piszemy o tym, jak istotne jest właściwe oznakowania infrastruktury w magazynie i na co zwrócić uwagę projektując taki system.
Oznakowanie magazynów – co to jest i dlaczego jest istotne?
W przypadku obiektów takich jak: hala magazynowa, plac składowy czy centrum dystrybucyjne kluczowe znaczenie ma przejrzysty i spójny system oznaczenia miejsc składowania materiałów. Umożliwia to szybkie i łatwe zlokalizowanie towaru, a co za tym idzie, zapewnia wydolność całego systemu magazynowego.
Organizacja pracy w logistyce powinna być wysoce racjonalna. Chaos w magazynie oznacza mniejszą wydajność prowadzonych operacji. Brak logicznego określenia lokacji produktów prowadzi do kosztownych pomyłek. Dlatego, oznakowanie regałów magazynowych oraz całego obiektu stanowi elementarny obowiązek kadry menadżerskiej. System powinien być zrozumiały dla wszystkich pracowników danego obiektu. Celem każdego systemu oznakowania jest nie tylko wykluczenie pomyłek, ale też umożliwienie szybkiego zidentyfikowania poszczególnych towarów – oszczędność czasu.
Infrastruktura magazynowa to przeważnie ogromna ilość wyposażenia, które należy oznakować. Podczas projektowania systemu bierzemy pod uwagę wyposażenie technologiczne obiektu, zarówno statyczne, jak i środki transportu wewnętrznego, ale również ciągi komunikacyjne, strefy składowania, czy też zaplecze sanitarne oraz akumulatorownię dla elektrycznych wózków widłowych.
Ponieważ nie ma dwóch identycznych magazynów, każdy system oznakowania powinien być projektowany indywidualnie, z uwzględnieniem: typu regałów, wysokości składowania, rodzaju towarów i warunków, w jakich powinny być one przechowywane.
Czym jest oznakowanie regałów magazynowych?
Oznakowanie magazynów może zaczynać się od przygotowania systemu oznaczeń dla regałów. Często stanowi ono bazę dla informatycznego systemu zarządzania gospodarką magazynową – WMS. Oznakowanie regałów magazynowych powinno być trwałe oraz dawać pewną elastyczność, na wypadek koniecznych korekt. Istotna jest także sama estetyka oznaczeń, która przyczynia się do łatwiejszej identyfikacji towarów na półkach i palet na regałach.
Istnieje wiele typów oznaczeń. Może być to oznakowanie alfa-numeryczne, gdzie sektorom nadawane są kolejne litery alfabetu, rzędom regałów kolejne cyfry itd. Kluczowe w tym systemie jest to, aby zachować hierarchię w oznakowaniu:
- W pierwszej kolejności oznaczamy główne ciągi magazynowe, czyli najczęściej zespoły regałów ustawionych w rzędach.
- Następnie oznaczamy poszczególne kolumny w ramach jednego ciągu regałów.
- Potem dodajemy oznaczenie pięter przynależnych do każdej kolumny.
- Na koniec opisujemy miejsca paletowe zlokalizowane na poziomie każdego piętra w danej kolumnie i w określonym ciągu rzędów regałów.
Wymogi prawne dotyczące oznakowania regałów
Oznakowanie regałów musi spełniać konkretne wymagania prawne. Nadrzędnym celem jest zawsze bezpieczeństwo osób pracujących na terenie danego obiektu. Przepisy mówią, iż obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie, aby urządzenia przeznaczone do składowania, czyli przykładowo regały paletowe, zostały czytelnie oznakowane informacją o dopuszczalnym obciążeniu.
Określenie dopuszczalnego obciążenia znajduje się bowiem w dokumentacji nowych urządzeń, a producent często dołącza gotowe oznakowania np. nalepki. Więcej pracy wymaga oznakowanie regałów magazynowych starszego typu. Pracodawca musi wówczas zamieścić tabliczkę zawierającą wypisaną lub wydrukowaną informację o obciążeniu. Musi być ona niezmywalna i odpowiednio widoczna.
Rodzaje oznakowania regałów magazynowych
Przy projektowaniu oznaczeń regałów należy wziąć pod uwagę rodzaj regałów, ich układ i sposób składowania towarów. Najbardziej rozpowszechnionym systemem jest numeryczne oznakowanie z uwzględnieniem numeru rzędu, kolumny w rzędzie praz gniazd (poziomów) w kolumnie. Przykładowo oznaczenie 04-03-09 oznaczałoby zgodne ze wzorem: czwarty regał (04), trzecia kolumna w rzędzie (03), dziewiąte gniazdo w kolumnie (09). Oznakowanie regałów magazynowych można rozbudować o zapis odnoszący do nazwy magazynu, nazwy obszaru w magazynie i nazwy sektora w obszarze w magazynie. Na przykład:
- 1-13-01-17-06-09 oznacza: magazyn 1, obszar 13 w magazynie 1, kolumna 17, poziom 6, miejsce paletowe 9.
- M02-21.03.04.01 oznacza: magazyn 2, rząd 21, kolumna 3, poziom 4, miejsce paletowe 1.
Poza zachowaniem spójnego i logicznego systemu oznakowania, ważne jest także wykonanie samych oznaczeń. Zaleca się aby były to białe, matowe etykiety, zapewniający duży kontrast przy odczycie kodów kreskowych. Ponadto np. w magazynach wysokiego składowania stosuje się specjalne odblaskowe oznaczenia (tzw. retroreflective), które zwiększają odległość skanowania kodu. Etykiety są bardzo trwałe i przeznaczone na wiele lat. Istnieje także wiele wariantów jeśli chodzi o układ znaków na etykiecie, np. podstawowe etykiety numeryczne, etykiety numeryczne z nr kontrolnym czy etykiety numeryczne z kodem kreskowym.