W ostatnich latach branża logistyczna doświadcza dynamicznego rozwoju technologicznego. Niemal wszystkie realizowane operacje bogate są w innowacje i usprawnienia, które nie tylko ułatwiają pracę czy codzienne funkcjonowanie, ale także zwiększają bezpieczeństwo człowieka.
W świecie transportu, magazynowania czy produkcji liczy się przede wszystkim czas. Błyskawiczny przepływ informacji, wydajność, automatyzacja optymalizująca przestrzeń wykonywanych czynności to zagadnienia, które wpisują się w termin Logistyki 4.0 – integrując pracę maszyn i człowieka. O tym co kryje się pod pojęciem logistyki 4.0, gdzie funkcjonuje oraz jakie korzyści i zagrożenia się z nią wiążą przeczytacie w tym artykule.
Logistyka 4.0 – rys historyczny
Kiedy pod koniec XVIII wieku Thomas Newcomen stworzył pierwszy atmosferyczny silnik parowy, a James Watt w 1763 go udoskonalił, niewiele osób zdawało sobie sprawę z tego, że oto właśnie nastąpił przełomowy moment dla gospodarki przemysłowej. To wydarzenie miało ogromny wpływ na pracę wielu fabryk, to ono też uruchomiło kolejne dziedziny ówczesnego życia: górnictwo, włókiennictwo czy transport, ale wszystkie one łączy jeden termin: mechanizacji, czyli Przemysłu 1.0.
Historycznym i równie istotnym momentem dla branży przemysłowej było pojawienie się elektryczności. To dzięki niej praca w ogromnych fabrykach mogła być wykonywana szybciej. Ludzkie mięśnie zostały zastąpione sprzętem, który zwiększył wydajność produkcji. To wydarzenie określa początek Przemysłu 2.0.
Pojawienie się komputerów i automatyzacja rozmaitych systemów to olbrzymi krok w przemyśle. Oczywiście tego rodzaju usprawnienia to zwiększona wydajność dla firm. Przemysł 3.0, którego „narodziny” datuje się na lata 70 XX wieku to nowe technologie, automatyzacja, ale też obawy wielu pracowników o swoje miejsce w fabryce.
Lata 90 XX wieku „przyniosły” ludzkości Internet. Wpływ, jaki miał on na wiele branż jest olbrzymi. W świecie przemysłu stanowi dopełnienie omówionych wyżej rewolucji: mechanicznej, elektronicznej czy wreszcie automatycznej – tworząc termin Przemysłu 4.0, który po raz pierwszy pojawił się publicznie podczas targów Hannover Messe w 2011 roku.
Czym jest logistyka 4.0?
Logistyka 4.0 to połączony zintegrowany przepływ danych pomiędzy automatycznymi urządzeniami intralogistycznymi, systemami informatycznymi czy w końcu pomiędzy maszyną a pracownikiem – technologia w służbie poprawy kluczowych dla współczesnej logistyki parametrów operacyjnych.
Logistyka 4.0 to działanie, które swój początek ma już na etapie myślenia o łańcuchu dostaw. Praca przy wsparciu informatycznym nie tylko pozwala skrócić czas realizacji konkretnych zamówień, ale także w przypadku ogromnych magazynów, weryfikuje stany magazynowe, kondycję urządzeń czy wreszcie zasoby personalne. To z kolei pozwala na utrzymanie ciągłości pracy i optymalnych zapasów magazynowych. Najczęściej spotyka się wdrożone systemy typu WMS, ERP, APS, jednak technologii, które tworzą omawianą Logistykę 4.0 jest więcej.
Czytaj też: Automatyczny magazyn – czy już czas zgasić światła?
Logistyka 4.0 – wybrane przykłady
Logistyka 4.0 niemal z każdym upływającym miesiącem dostarcza nam nowych narzędzi optymalizujących pracę w branży TSL. Zebraliśmy dla Was kilka, naszym zadaniem, zróżnicowanych i wartych przytoczenia przykładów wdrożeń:
- Firma Wielton – będąca producentem naczep – jest jedynym z prekursorów automatyzacji w Polsce. Jako jedna z pierwszych zdecydowała się na automatyczny system magazynowania i produkcji. Już na etapie przygotowań do produkcji niezbędne elementy transportowane są przez urządzenia podawcze. Malowanie czy spawanie także odbywa się przy użyciu automatycznych maszyn.
- Łódzka filia Whirlpool do produkcji urządzeń AGD także wykorzystała najnowsze technologie. Zwiększona wydajność to efekt wdrożenia robotów, które wyposażone są w czujniki wskazujące drogę transportowanym elementom. Tego typu rozwiązanie nie tylko usprawnia proces produkcji. Proste w obsłudze urządzenia redukują koszty szkoleń pracowników, a także skracają czas wdrożenia w nowe obowiązki nawet pracownika bez doświadczenia.
- Firma Farm Frites Poland S.A. wdrożyła między innymi system ERP. Gospodarka magazynowa, logistyka oraz kontrola jakości dodatkowo działają w oparciu o QAD WMS, zatem można śmiało powiedzieć, iż zintegrowany system informatyczny nadzoruje i usprawnia pracę wszystkich działów.
- Producent Kauczuku, firma Sythos w zakładzie mieszczącym się w Oświęcimiu korzysta z urządzeń, które odpowiedzialne są za automatyczny system pakowania. Spakowanie niemal 100 ton towaru ręcznie wymagałoby nadludzkiego wysiłku – obecnie proces przebiega w sposób sprawny i bezpieczny.
- Amica – znany producent sprzętu AGD także podjął decyzję o wkroczeniu w świat Logistyki 4.0. Pełna automatyzacja magazynu wysokiego składowania wyeliminowała całkowicie czynnik ludzki wewnątrz hali. Jedyną osobą, która pracuje jest operator systemów. Czy to dobrze? Wskaźniki wypadków potwierdzają, że tak, gdyż od momentu wdrożenia systemu nie wydarzył się ani jeden wypadek, zaś ilość ułożonych na regałach artykułów w czasie 1 godziny wynosi ok 1600.
- Firma LPP – producent odzieży – dołączyła również do świata Logistyki 4.0. Wdrożone systemy informatyczne w automatycznym magazynie sprawiają, że wydajność pracy w Centrum Dystrybucyjnym LPP się zwiększyła, a ilość błędów została zredukowana. Na takich rozwiązaniach korzysta jednak nie tylko firma, ale przede wszystkim klient.
- ID Logistics wdrożyła system automatycznego rozładunku samochodów ciężarowych, o którym dowiecie się więcej z poniższego wideo:
https://www.youtube.com/watch?v=ckZAXg9hx-E
Planowanie i zarządzanie procesami logistycznymi jest dziś bardzo złożone. Jeszcze kilka lat temu wszelkie analizy sporządzano wykorzystując do tego celu arkusze kalkulacyjne typu Excel. Obecnie, w dobie Logistyki 4.0, większość zadań wykonują przeznaczone do tego programy i aplikacje, a flotą wózków widłowych można kierować za pomocą specjalnych systemów.
Logistyka 4.0 – zagrożenia. Podsumowanie
Wydaje się, że dążenie do rozwiązań gwarantujących szybką i bezpieczną pracę magazynu i hali produkcyjnej to dziś nadrzędny cel wielu polskich firm. Czy jednak Logistyka 4.0 to same korzyści? Jak każde rozwiązanie, także Logistyka 4.0 narażona jest na szereg zagrożeń:
- cyberataki – wszędzie tam, gdzie wdrożone są systemy informatyczne, firmy narażone są na wyciek i ingerencje zewnętrzną w newralgiczne dane,
- wzrost bezrobocia – wykorzystywanie robotów czy też aplikacji, eliminuje potrzebę zatrudnienia pracownika. Problem może dotykać szczególnie niskowykwalifikowany personel,
- wysokie koszty wdrożenia przy ryzku nieudanej implementacji. Z uwagi na ogromne zróżnicowanie potrzeb, technologia często nie jest szyta na miarę, lecz przygotowywana zgodnie ze schematem. Proces indywidualizacji to proces czasochłonny i drogi.
Sprawne funkcjonowanie firmy to połączenie skutecznego działania wszystkich działów. Czy logistyka 4.0 jest gwarantem tej integracji? Właściwie modelowana i wdrażana może znacznie ten proces usprawnić.