Myślisz o wejściu w zawód operatora popularnego „widlaka”? Ponieważ urządzenia te wykorzystywane są na coraz szerszą skalę w wielu branżach, nic dziwnego, że coraz więcej osób pragnie zostać operatorem wózka widłowego. Wydaje się bowiem, że pracy w tym zawodzie nie zabraknie, a wręcz przeciwnie – będzie jej tylko więcej. Dowiedz się, co powinien umieć operator wózka widłowego oraz jakie kwalifikacje formalne musi spełniać.
Wózki widłowe to coraz częściej bardzo zaawansowane pojazdy wyposażone w specjalistyczne oprogramowanie. Rozwój technologiczny, rosnące wymagania wobec konstrukcji samego urządzenia oraz powszechna informatyzacja sprawiają, że wykorzystujemy je do wielu wymagających prac, takich jak załadunek kontenerów morskich, prace magazynowe, prace związane z wysokim składowaniem palet i wielu innych. Aby zostać operatorem konieczne jest przejście specjalistycznego szkolenia oraz zdanie państwowego egzaminu. Wszystko po to, aby operator posiadał umiejętności i kwalifikacje niezbędne do świadczenia efektywnej, sprawnej i przede wszystkim bezpiecznej pracy. Dlatego poniżej wyjaśniamy, co powinien umieć operator wózka widłowego.
Kto może prowadzić wózek widłowy?
Warunki dopuszczające do pracy w charakterze operatora wózka widłowego określa Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym. Uprawnienia operatora są oficjalnym, państwowym potwierdzeniem posiadanych kwalifikacji i wydaje je regionalna jednostka Urzędu Dozoru Technicznego. Taki dokument łatwo rozpoznać: jest to charakterystyczna zielona plastikowa karta. Zgodnie z przepisami operatorem wózka może być osoba, która:
- ukończyła 18 lat,
- uzyskała uprawnienia operatora wózka widłowego lub imienne zezwolenie do obsługi wystawione przez pracodawcę ważne na terenie zakładu pracy tego pracodawcy.
Najważniejsze kwalifikacje, które musi posiadać operator, to umiejętność praktycznej obsługi wózka, manewrowania ładunkiem oraz posiadanie wiedzy dotyczącej bezpiecznej i prawidłowej obsługi pojazdu. Operator musi posiadać umiejętność oceny sprawności poszczególnych układów mechanicznych wózka, takich jak układ hamulcowy, napędowy, kierowniczy, mechanizm podnoszenia i sterowania. Dodatkowo trzeba umieć interpretować informacje dostarczane przez urządzenia pomiarowe wózka, umieszczone między innymi na pulpicie sterującym, jak i system sygnalizacji.
Niezbędne kwalifikacje: kontrola stanu wózka widłowego
Kwalifikacje niezbędne do wykonywania pracy operatora wózka widłowego można podzielić na kilka grup. Pierwszą będzie serwis wózka, czyli umiejętność przeprowadzenia kontroli dziennej i ocena, czy wózek jest sprawny i nadaje się do pracy tego dnia. Jeśli operator przystępuje do pracy z nowym urządzeniem, musi wcześniej zaznajomić się z jego instrukcją obsługi i Książką rewizyjną. Dlatego osoba taka musi umieć odczytywać i poprawie interpretować informacje, które się w tych dokumentach znajdują. Dodatkowo musi każdorazowo zapoznawać się z aktualnymi informacjami w Książce konserwacji, gdzie znajdują się informacje o ewentualnych usterkach i naprawach. Co istotne: operator nie dokonuje napraw urządzenia, a jedynie ocenia sprawność i dokonuje oględzin. Za naprawy odpowiada wykwalifikowany konserwator wózka widłowego.
Na etapie dziennej kontroli operator musi też umieć sprawdzić poziom oleju w silniku i poziom elektrolitu. Następnie powinien wiedzieć, jak sprawdzić ilość płynu chłodzącego, a w przypadku wózków napędzanych gazem także stan i szczelność instalacji. Jeśli pracuje na wózku akumulatorowym, musi umieć sprawdzić stan baterii oraz mocowanie klem. Istotna jest także umiejętność czytania tabeli udźwigu danego wózka widłowego, co ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo pracujących w zakładzie osób i sprawność samej maszyny.
Umiejętność prowadzenia i manewrowania wózkiem jezdniowym podnośnikowym
Pisząc o tym, co powinien umieć operator wózka widłowego, trzeba wspomnieć o manewrowaniu. Jego praca polegać będzie przede wszystkim na sterowaniu ruchem pojazdu za pomocą kierownicy, hamulca i pedału gazu (ewentualnie sprzęgłem w przypadku niektórych typów wózków podnośnikowych). Musi więc umieć sterować nim z zachowaniem przepisów ruchu drogowego, a także zasadami BHP obowiązującymi w danym zakładzie. Dodatkowo operator musi umieć sterować masztem i widłami, które podnoszą i opuszczają ładunki. Ważna jest też umiejętność pracy z ciężkim ładunkiem w systemach regałów magazynowych, poruszając się w wąskich przestrzeniach roboczych. Operator musi umieć wykonywać manewry ostrożnie, gdyż zadania realizowane na wysokości sprawiają, że wózek jest bardziej podatny na utratę stabilności i przewrócenie się.
Co powinien umieć operator wózka widłowego? Podsumowanie
Jak widzimy praca operatora wózka widłowego wymaga wielu kwalifikacji. Ważne są zarówno praktyczne umiejętności, jak i wiedza teoretyczna. Kwalifikacje, które sprawdzane są podczas egzaminu na operatora wózka widłowego zależą również od kategorii, o którą ubiega się kandydat. UDT prowadzi egzaminy z trzech kategoriach WJO: I, II i III. Największą wiedzę i umiejętności musi mieć kandydat starający się o uprawnienia na wózki widłowe w klasie I WJO. Pozwala ona prowadzić wszystkie typy wózków jezdniowych podnośnikowych. W praktyce jednak umiejętności, o których napisaliśmy w tym tekście, przydadzą się każdej osobie, która chce wykonywać ten zawód.