Firmy korzystające na co dzień z wózków widłowych nie zawsze mają pewność co do terminów badań technicznych, rodzajów takich przeglądów czy ich częstotliwości. Dlatego w tym wpisie chcemy odpowiedzieć na najważniejsze pytania związane z serwisowaniem wózków widłowych.
Zakup wózka widłowego (formalnie: wózka jezdniowego podnośnikowego) wiąże się z koniecznością dopełnienia pewnych formalności. Obowiązkowe są rejestracja, prowadzenie dokumentacji pojazdu, pilnowanie regularności przeglądów i przeglądy wózków widłowych: codzienne, konserwatorskie i okresowe. W przypadku wózków, przeglądów tych jest ich nieco więcej niż w przypadku samochodów osobowych. Oczywiście powodem jest fakt, iż wózki widłowe pracują niekiedy niemal non-stop. A zatem ich przeglądy i serwisowanie odbywają się odpowiednio częściej.
Przeglądy wózków widłowych: codzienne, konserwatorskie, okresowe
Przeglądy wózków widłowych można podzielić na trzy grupy. Pierwsza z nich dotyczy to obowiązkowych przeglądów codziennych, które polegają na sprawdzeniu stanu i sprawności pojazdu przed rozpoczęciem pracy. Taki przegląd wykonuje operator wózka widłowego przed i po zakończeniu pracy, aby szybko wykryć i zgłosić ewentualne nieprawidłowości. Obowiązkowe codzienne przeglądy dokumentowane są przez operatora w Książce eksploatacji wózka widłowego (lub inaczej w Księdze rewizyjnej wózka), którą to musi posiadać każdy pojazd.
Drugą grupą są przeglądy konserwatorskie wózków widłowych. Do ich przeprowadzenia upoważnione są wyłącznie osoby posiadające niezbędne uprawnienia i kwalifikacje, czyli konserwatorzy wózków widłowych. Przeglądy takie odbywają się cyklicznie i mają na celu wykrycie oraz sprawne usunięcie ewentualnych usterek i awarii. Przeglądy konserwatorskie wózków widłowych odnotowuje się w Dzienniku konserwacji wózka widłowego, prowadzonego oddzielnie dla każdego pojazdu. Jest ona później sprawdzana przez inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego, przeprowadzających okresowe przeglądy wózków widłowych.
Ostatnią grupą są właśnie przeglądy okresowe wózków widłowych, które przeprowadza pracownik Urzędu Dozoru Technicznego, a więc mają one charakter kontroli państwowej. Kontrolerzy UDT sprawdzają stan techniczny wózków widłowych i ich dokumentację techniczną. Jeśli wykryją niesprawny lub stwarzający zagrożenie pojazd, mają obowiązek wyłączyć go z eksploatacji. Dodatkowo, inspektor na pewno sprawdzi zawartość i aktualność notatek w Dzienniku konserwacji wózka widłowego, ponieważ jest to obowiązkowy element przeglądu okresowego.
Jak często przeprowadzać przeglądy i konserwację wózków widłowych?
Przeglądy codzienne, jaka sama nazwa wskazuje, należy przeprowadzać każdego dnia pracy wózka: przed rozpoczęciem i po zakończeniu eksploatacji. W przypadku przeglądów konserwatorskich, to jak często maja odbywać się takie przeglądy konserwatorskie wózków widłowych zapisane jest w dokumentacji techniczno-ruchowej wózka (DTR). To bardzo ważne i obowiązkowe dokumenty, które otrzymujemy podczas zakupu nowego wózka. Ich ewentualny brak należy niezwłocznie zgłosić do UDT. Ogólny przepis ujęty w rozporządzeniu określa, że przeglądy konserwatorskie wózków widłowych należy wykonywać:
- co 30 dni – dla pojazdów takich jak: wózki jezdniowe z wysięgnikiem, z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem, z mechanicznym napędem podnoszenia podestowe lub z siedziskiem dla obsługującego,
- co 60 dni – dla wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia prowadzone i zdalnie sterowane.
Kto może przeprowadzać przeglądy konserwatorskie wózków widłowych?
Każdego typu naprawy, czyli prace konserwacyjne wózków jezdniowych podnośnikowych mogą wykonywać wyłącznie zakłady posiadające uprawnienia do naprawy. Musi być to uprawnienie wydane przez państwową jednostkę dozoru technicznego. Natomiast badania techniczne wózków może wykonywać wyłącznie inspektor dozoru technicznego w obecności konserwatora wózków widłowych oraz operatora tego wózka. Natomiast to, jakie prace mają być wykonane, określa instrukcja eksploatacji wózka dołączona przez producenta, a także odpowiednie przepisy UDT oraz przepisy BHP.
Czy centrum serwisowe wózków musi znajdować się w Polsce?
Nie jest to obowiązek narzucony żadnym prawem, jednak najlepiej jest, gdy producent wózka posiada własne ośrodki serwisowe lub punkty serwisowe na terenie naszego kraju. Marka Crown posiada aż 6 dużych ośrodków serwisowych w Polsce. Jeśli wózki naprawiane są za granicą trzeba bowiem liczyć się z długim czasem naprawy.
Ale bliskość ośrodka napraw nie jest jedyną istotną kwestią. Ważne jest także, aby centrum serwisowe posiadało specjalistyczne narzędzia i oprogramowania diagnostyczne. Ponadto dany serwis musi być gotowy wystawić pełną dokumentację serwisową. Ważne jest także, aby pracujący w zakładzie serwisowym mechanicy i inżynierowie posiadali certyfikaty Urzędu Dozoru Technicznego oraz przechodzili cykliczne szkolenia.
Najbardziej nowoczesne centra serwisowe udostępniają klientom także dostęp online do historii i dokumentacji serwisowania ich urządzeń, a także możliwość monitorowania etapów prac podczas serwisowania. Jeśli serwis wózków widłowych odbywa się w siedzibie klienta, pracownik powinien móc wystawić na miejscu protokół z naprawy i przesłać go najlepiej w formie elektronicznej. Dodatkowo wiele firm wyposaża klientów w specjalne systemy informatyczne. Na przykład marka Crown oferuje własny system InfoLink. Pomaga on uprościć diagnostykę wózka magazynowego i ułatwia planowanie prac konserwacyjnych na podstawie liczników godzin. System ten jest zresztą dużo bardziej rozbudowany i stworzony w celu zarządzania flotą wózków magazynowych.