Jednym z warunków bezpiecznej eksploatacji wózków widłowych w środowiskach logistycznych i produkcyjnych jest poznanie tematu stateczności maszyny w pracy z ciężkim ładunkiem. Obsługa palet na wysokości może powodować szereg zagrożeń, a niewłaściwe użytkowanie sprzętu, zbędna brawura i pośpiech to częste przyczyny wypadków w magazynie.
Dowiecie się czym jest ta stateczność wózka widłowego, co wpływa na jej utratę oraz jak właściwie o nią zadbać, by poprawić bezpieczeństwo w magazynie. Zapraszamy do lektury!
Co to jest stateczność wózka widłowego?
Stateczność pojazdu to jego stabilność oraz zdolność powrócenia do równowagi położenia początkowego, nawet w sytuacji wystąpienia zewnętrznych, nagłych zakłóceń. Stateczność w przypadku wózka widłowego określa się zarówno wtedy, gdy transportuje ładunek, jak i w czasie kiedy go nie posiada.
Termin stateczności wózka widłowego jest związany z pojęciem środka ciężkości, który w tym pojeździe wyznacza trójkąt stabilności. Figura powstaje z domyślnego połączenia trzech punktów podparcia maszyny: dwóch przednich kół połączonych przednią osią i punktu obrotu na tylnej osi. Dopóki środek ciężkości ładunku znajduje się w obrysie trójkąta stabilności, pojazd jest stateczny i nie występuje ryzyka przewrócenia. Zmienia się to – na przykład – w momencie, gdy wózek widłowy transportuje na widłach zbyt duży ciężar. Wtedy środek ciężkości maszyny przesuwa się zbyt daleko do przodu i zachodzi prawdopodobieństwo przechylenia w tym kierunku.
Odporność wózka widłowego na przewrócenie się do przodu lub do tyłu to stateczność wzdłużna, natomiast niepodatność na przewrócenie się na bok to stateczność boczna. Wyróżnia się także określenie stateczność dynamiczna, które dotyczy zarówno wózka z ładunkiem, jak i bez niego i odnosi się do możliwości przesunięcia się maszyny w przypadku szybkiego zatrzymania, raptownego uruchomienia lub nagłego skrętu.
Co może wpłynąć na utratę stateczności wózka widłowego?
Kontynuując poprzedni akapit, skupimy się na zaniku stabilności mechanicznej czyli utratę stateczności wózka widłowego. Ma na to wpływ kilka czynników, a do najważniejszych zaliczamy:
ROZMIAR ŁADUNKU
Wózek widłowy posiada określenie ładowności, znajdujące się na tabliczce znamionowej. To parametr informujący o dopuszczalnym ciężarze ładunku oraz rozmieszczeniu względem jego środka ciężkości na widłach. Przekroczenie wartości udźwigu nominalnego, zignorowanie opisu dotyczącego rozłożenia środka ciężkości czy uniesienie towaru na większą wysokość to działania, które mogą skutkować utratą stateczności, a więc przechyleniem lub nawet przewróceniem wózka widłowego. Absolutnie niedopuszczalną sytuacją jest transportowanie towaru na uniesionych widłach, bo im wyższy jest ładunek, tym bardziej niestabilny.
Sprawdź: Jak czytać czytać tabelę udźwigu wózka widłowego
PRĘDKOŚĆ
Niedostosowanie szybkości jazdy do nawierzchni i warunków, zbyt szybkie tempo zawracania lub pokonywania zakrętów, a także przyspieszanie z ładunkiem lub nagłe hamowanie to zmiany kierunku, które powodują przesunięcie połączonego środka ciężkości poza trójkąt stabilności pojazdu.
Sprawdź: Jak bezpiecznie jeździć wózkiem widłowym
JAKOŚĆ POWIERZCHNI
Śliskie, nierówne podłoże, spadki i wzniesienia grożą przewróceniem się pojazdu, również w przypadku, gdy nie przekracza on norm dopuszczalnego obciążenia. Dodatkowo niebezpieczeństwo stwarzają progi zwalniające, dziury oraz przeszkody, które powodują unoszenie się kół wózka widłowego i zanik przyczepności.
NIEKOMPETENCJA PRACOWNIKÓW
Nieostrożność i brawura operatora wózka widłowego może skutkować utraceniem kontroli nad sterownością pojazdu i w związku z tym uszkodzeniem ładunku, zniszczeniem mienia czy innym wypadkiem z udziałem wózka widłowego, którego skutkiem może być zagrożenie zdrowia i życia pracowników.
NIEWŁAŚCIWIE DOBRANY SPRZĘT
Używanie wózka widłowego niezgodnie z przeznaczeniem oraz wytycznymi zawartymi w instrukcji obsługi może wywołać zagrożenie, poprzedzone utratą władzy nad ruchem pojazdu.
O tym, jak wybrać właściwy wózek widłowy, przeczytasz tu.
Stateczność wózka widłowego, a bezpieczna eksploatacja
Zachowanie stateczności wózka widłowego, który jest powszechnie spotykanym urządzeniem wspierającym pracę ludzi w niemal każdym magazynie jest niezbędne w jego bezpiecznej eksploatacji. To maszyna przeznaczona do wymagających aplikacji, która codziennie transportuje tony ładunków, rozdysponowując je w przestrzeni magazynowej. Operatorzy przy udziale wózków wypakowują towar, pobierając go z naczep w strefie rozładunku, składują go na regałach, podejmują kolejne zapasy przeznaczone do kompletacji i kierują się z nimi do strefy załadunku.
Do czynności mających główny wpływ na zachowanie stateczności tej maszyny należą:
- regularne przeglądy serwisowe,
- szybka reakcja na powstałe usterki i awarie,
- dbałość o utrzymanie prawidłowego ciśnienia w oponach,
- monitorowanie kondycji ogumienia, w tym kontrola pod kątem odkształceń powstałych podczas przewożenia ładunków.
Podsumowując, wózek widłowy to wszechstronny pojazd, usprawniający i wspierający działania pracowników magazynowych. Ale to tylko maszyna. Żeby spełniała swoje funkcje, nie zagrażała innym użytkownikom i sprzętom, powinna być w dobrym stanie technicznym, a to zadanie spoczywające zarówno na właścicielu floty wózków – przedsiębiorcy, jak i na operatorze wózka widłowego.